The Meters of Boethius: Meter 29

Verse Indeterminate Saxon

Gif ðu nu wilnige         weorulddrihtnes
heane anwald         hlutre mode
ongitan giorne,         gem almægene
heofones tunglu,         hu hi him healdað betwuh

5

sibbe singale,         dydon swa lange.
Swa hi gewenede         wuldres aldor
æt frumsceafte         þæt sio fyrene ne mot
sunne gesecan         snawcealdes weg,
monan gemæro.         Hwæt, ða mæran tungl

10

auðer oðres rene         a ne gehrineð
ær þæm þæt oðer         of gewiteð.
Ne huru se stiorra         gestigan wile
westdæl wolcna,         þone wise men
Ursa nemnað;         ealle stiorran

15

sigað æfter sunnan         samod mid rodere
under eorðan grund,         he ana stent.
Nis þæt nan wundor;         he is wundrum fæst,
upende neah         eaxe ðæs roderes.
ðonne is an steorra         ofer oðre beorht,

20

cymeð eastan up         ær þonne sunne;
þone monna bearn         morgenstiorra
hatað under heofonum,         forðæm he hæleþum dæg
bodað æfter burgum,         brengeð æfter
swegeltorht sunne         samad eallum dæg.

25

Is se forrynel         fæger and sciene,
cymeð eastan up         ær for sunnan
and eft æfter sunnan         on setl glideð,
west under weorulde.         Werðioda his
noman onwendað         þonne niht cymeð,

30

hatað hine ealle         æfenstiorra.
Se bið þære sunnan swiftra;         siððan hi on setl gewitað,
ofirneð þæt æþele tungol,         oðþæt he be eastan weorðeð
eldum oðewed         ær þonne sunne.
Habbað æðele tungol         emne gedæled

35

dæg and nihte         drihtnes meahtum,
sunna and mona,         swiðe geþwære,
swa him æt frymþe         fæder getiohhode.
Ne þearft þu no wenan         þæt ða wlitegan tungl
ðæs þeowdomes         aðroten weorðe

40

ær domes dæge;         deð siððan ymbe
moncynnes fruma         swa him gemet þinceð,
forðon hi be healfe         heofones þisses
on ane ne læt         ælmihtig god,
þy læs hi oðra fordyden         æþela gesceafta,

45

ac se eca god         ealla gemetgað
sida gesceafta,         softa geþwerað.
Hwilum ðæt drige         drifð þone wætan,
hwylum he gemengeð,         metodes cræfte,
cile wið hæto;         hwilum cerreð eft

50

on uprodor         ælbeorhta leg,
leoht on lyfte;         ligeð him behindan
hefig hrusan dæl,         þeah hit hwilan ær
eorðe sio cealde         oninnan hire
heold and hydde         haliges meahtum.

55

Be þæs cyninges gebode         cymeð geara gehwæt,
eorðe bringeð         æghwylc tudor,
and se hata sumor         hæleða bearnum
geara gehwilce         giereð and drigeð
geond sidne grund         sæd and bleda,

60

hærfest to honda         herbuendum,
ripa receð.         Ren æfter þæm
swylce hagal and snaw         hrusan leccað
on wintres tid,         weder unhiore.
Forðæm eorðe onfehð         eallum sædum,

65

gedeð þæt hi growað         geara gehwilce;
on lenctentid         leaf up spryttað.
Ac se milda metod         monna bearnum
on eorðan fet         eall þætte groweð,
wæstmas on weorolde,         wel forðbrengeð

70

hit þonne he wile,         heofona waldend,
and eowað eft         eorðbuendum,
nimð þonne he wile,         nergende god.
And þæt hehste good         on heahsetle
siteð self cyning,         and þios side gesceaft

75

þenað and ðiowað.         He þonan waldeð
þæm geweltleðrum         weoruldgesceafta.
Nis þæt nan wundor;         he is weroda god,
cyning and drihten         cwucera gehwelces,
æwelm and fruma         eallra gesceafta,

80

wyrhta and sceppend         weorulde þisse,
wisdom and æ         woruldbuendra.
Ealla gesceafta         on his ærendo
hionane he sendeð,         hæt eft cuman.
Gif he swa gestæððig         ne staðolade

85

ealla gesceafta,         æghwylc hiora
wraðe tostencte         weorðan sceolden,
æghwilc hiora         ealle to nauhte
weorðan sceoldon         wraðe toslopena,
þeah þa ane lufe         ealla gesceafta

90

heofones and eorðan         hæbben gemæne,
þæt hi þiowien         swilcum þiodfruman,
and fægniað         þæt hiora fæder wealdeð.
Nis þæt nan wundor,         forðæm wuhta nan
æfre ne meahte         elles wunian,

95

gif hi eallmægene         hiora ordfruman
ne þiowoden,         þeodne mærum.